गाउँघरमा बास माग्दै के भने प्रधानमन्त्रीले ?

३२ असार, काठमाडौं । आफ्नो गाउँमा प्रधानमन्त्री बास नै बस्नेगरी आउँदैछन् भन्ने थाहा पाएका काठमाडौं झोरमहांकालका बासिन्दा बुधबार अपरान्हदेखि नै खुशीले गद्गद् थिए । प्रधानमन्त्री कुन बेला आउलान् भनेर उनीहरु बाटो हेरेर बसे ।

बेलुकी ६ बजे प्रधानमन्त्री लावालस्कर सहित त्यहाँ पुग्नुभयो । आफ्नो गाउँमा पाइला टेकेका प्रधानमन्त्री डा. बाबुराम भट्टराईलाई उनीहरुले भव्य स्वागत गरे । गाउँलेको भव्य स्वागत पाएका प्रधानमन्त्री पनि गद्गद् हुनुभयो । केहीबेर स्वागत सत्कार र सोधखोजमै समय बित्यो । त्यसपछि शुरु भयो मुलुकको राजनीति, गाउँको विकास र गाउँलेका समस्याका कुरा ।

हरेक महिना कुनै एउटा गाउँ गएर गाउँलेसँग अन्तक्रिर्या गर्ने अभियानको पहिलो दिन प्रधानमन्त्री भट्टराई बुधबार राजधानीको नजिकै झोरमहांकालका गाउँ पुग्नुभएको हो । बास नै बस्नेगरी गाउँमा आएका प्रधानमन्त्रीलाई गाउँलेले मनमा लागेका कुरा सुनाए । देशको राजनीति र गाउँको समस्या सुनाए । झण्डै दुईघण्टासम्म भएको अन्तक्रिर्यामा प्रधानमन्त्रीले पनि खुलस्त रुपमा आफ्ना कुरा राख्नुभयो ।

यस्तो भयो कुराकानी

गाउँलेसितको अन्तक्रिर्यामा प्रधानमन्त्रीले शुरुमै आफ्नो गाउँ जाने अभियानबारे प्रष्टीकरण दिनुभयो । ‘औपचारिक कार्यक्रम, भाषण र कुनै आवश्वसन बाढ्नको लागि गाउँ जाने कार्यक्रम बनाएको होईन, जनता सँग प्रत्यक्ष अन्तरक्रिया गरी सुझाव संकलन गर्नको लागि यो कार्यक्रम बनाईएको हो’ प्रधानमन्त्रीले भन्नुभयो । देशलाई कसरी अगाडि बढाउने, नीति निर्माण कसरी बनाउने/कस्तो बनाउने भन्नेमा आफ्नो अभियानले सहयोग गर्ने प्रधानमन्त्रीको भनाई थियो । ‘जनताको बुझाई के छ भन्ने बुझ्न र सुन्न म यहाँ आएको हुँ, म प्रशंसा सुन्नको लागि आएको होईन’ प्रधानमन्त्रीले भन्नुभयो -’जनताबाट कटिन्छ की, शहर वजारमा ठुला बडाको हिमचिमले विगि्रन्छ कि भन्ने डर थियो, त्यसै कारण पनि म गाउँ पुग्छु, जनताका पिरमर्का बुझ्न सकिएन भने मनोगत भईन्छ ।’

प्रधानमन्त्रीको कुरा सुनेर गाउँलेहरु पनि दंग परे । त्यसपछि प्रधानमन्त्रीले पछिल्लो राजनीतिक अवस्थाबारे जानकारी गराउनुभयो । ‘जेठ १४ गते हामीले संविधान बनाउन सकेनौं, नेपालको इतिहासको पहिलो संविधानसभा स्वत भंग भयो, यसले जनतामा निराशा, आक्रोस उत्पन्न हुनु स्वभाविक हो’ प्रधानमन्त्रीले भन्नुभयो -’पहिचान सहितको संघियताको विषयमा दलहरुको बीचमा सहमति बन्न नसक्दा संविधानसाभा भंग हुन पुग्यो ।’



सरकारले एकतर्फी रुपमा चुनाव घोषणा गरेको भनेर विपक्षी दलहरुले आलोचना गरिरहेको सन्दर्भमा प्रधानमन्त्रीले सबै विकल्पको समाप्ती भएपछि निर्वानको लोकतान्त्रिक विधि रोजेर निर्वाचनको घोषणा गरको बताउनुभयो ।

उहाँले आफू पदको लोभी नभएको भन्दै जनताको मन जित्ने प्रयास गर्नुभयो । ‘दलहरुको बीचमा विकल्प सहित सहमति हुन्छ भने म एक मिनेटमा कुर्सि छोड्न तयार छु, मलाई प्रधानमन्त्रीको कुर्सीमा टाँसिई रहने कुनै रहर छैन’ प्रधानमन्त्रीले भन्नुभयो । प्रधानमन्त्रीले अगाडि भन्नुभयो -’म अहिल्यै छोड्न तयार छु तर हल खोई ? निर्वाचित प्रधानमन्त्री म हुँ । अव प्रधानमन्त्री बनाउने अर्को तरिका कुन हो, टिके प्रधानमन्त्री बनाउने कुरा हुँदैन । वैधानिक हिसावले प्रधानमन्त्री म नै छु अहिले । अर्को निर्वाचन भएर नचुनिए सम्म प्रधानमन्त्री बन्ने वैधानिक बाटो छैन । प्रधानमन्त्रीको राजीनामा आउनुपर्‍यो भन्नु वाल हठ हो । तर पनि सबै राजनीतिक दलहरुवीचमा सहमति हुन्छ भने म कुनै पनि वेला राजीनामा दिन तयार छु ।’

प्रधानमन्त्रीले अबको चुनावमा जनताको पक्षमा काम गर्नेहरुलाई चुनेर पठाउन पनि गाउँलेहरुलाई आग्रह गर्नुभयो । उहाँले राजनीतिक मात्रै होइन, आर्थिक र सामाजिक कुरा पनि खुलेरै गर्नुभयो । ‘आर्थिक सम्वृद्धिको दिशा तर्फनै अगाडि बढ्नुपर्छ’ प्रधानमन्त्रीले भन्नुभयो -’राजनीतिक प्रक्रियालाई सकेर आर्थिक विकासको दिशामा लाग्नुपर्छ ।’

प्रधानमन्त्री भट्टराईले कृषिलाई आधुनिकीकरण गर्न जरुरी रहेकोमा जोड दिनुभयो । ‘रोजगारीको अवसरहरु सृजना गर्नुपर्छ’ प्रधानमन्त्रीले भन्नुभयो -’रुग्ण उद्योगहरुलाई संञ्चालनमा ल्याएर ग्रामिण रोजगारीको अवसर सृजना गर्न सकिन्छ ।’

गाउँमै बास

गाउँलेसित झण्डै दुईघण्टा अन्तक्रिर्या गरेपछि उहाँले त्यहा बेपत्ता परिवारसित पनि भेट गर्नुभयो । स्थानीय जयराम लामिछानेको घरमा खाना खानुभयो । त्यहीँ बस्नुभयो । साथमा पत्नी हिसिला यमी पनि हुनुहुन्थ्यो । बिहीबार बिहान ६ बजे उठेर प्रधानमन्त्री स्थानीय दुईवटा विद्यालयमा पुग्नुभयो । त्यहाँ पनि शिक्षक र विद्यार्थीले भव्य स्वागत गरे । त्यसपछि उहाँ बालुवाटार र्फकनुभयो । बाटोमा पर्ने जितफुरफेदी गाउँमा महजोडीले सञ्चालन गरेको कृषि फार्म अवलोकन गर्नुभयो ।



हरेक महिना गाउँ पुग्ने पहिलो कार्यक्रम प्रधानमन्त्रीले समापन गर्नुभएको छ । राजीनामाको लागि दबाब बढिरहेको बेला अर्को महिना उहाँको दोस्रो कार्यक्रम सफल हुने हो कि होइन त्यो हेर्न बाँकी छ । गाउँका समस्या बुझ्न गाउँ जाने अभियान बनाएको भनेर प्रधानमन्त्रीले भनेपनि चुनावको बारेमा अन्योल भैरहेको बेला भट्टराईले चुनावी अभियान शुरु गरिसक्नुभयो भनेर एकथरीले कुरा काट्न थालेका छन् ।