लुम्बिनीको विकास कागजमा सीमित

भैरहवा । शान्तिका दूत गौतम बुद्धको जन्मस्थान लुम्बिनीमा विकासका लागि गरिएका प्रयास कागजमा मात्र सीमित रहेका छन् ।

सन् १९९६ मा जापानी वस्तुकलाविद् प्राध्यापक केन्जो टाँगेमार्फत तयार पारिएको पन्ध्रवर्षे लुम्बिनी गुरुयोजनासमेत अझ पूरा हुनसकेको छैन । लुम्बिनीलाई अन्तर्राष्ट्रिय क्षेत्रमा इसाइहरुको जेरुसेलम, मुस्लिमहरुको मक्का मदिना र बुद्ध धर्माबलम्बीहरुका लागि लुम्बिनी ठूलो धार्मिक स्थलकारुपमा अन्तराष्ट्रिय जगतमा परिचित गराउन सकिन्छ ।

लुम्बिनीको विकासका लागि राष्ट्रिय तथा अन्तराष्ट्रिय क्षेत्रमा विभिन्न चर्चाहरु हुने गरे पनि तिनले मूर्त रुप लिन सकेका छैनन् । राष्ट्रिय योजना आयोगका उपाध्यक्ष दीपेन्द्रबहादुर क्षेत्री लुम्बिनी नेपालको मात्र नभएर विश्वकै एक महत्वपूर्ण पूरातात्विक स्थान रहेको र जसरी यसको आस्था विश्वमा बढिरहेकाले आर्थिक, सांस्कृतिक र सामाजिक विकास अगाडि बढाउन राज्य तहबाट पहल भइरहेको बताउनुहुन्छ ।

भैरहवा बहुमुखी क्याम्पसका क्याम्पस प्रमुख डा घनश्याम न्यौपानेले लुम्बिनी विकास कोषले बुद्धको प्रचारका लागि जसरी अगाडि बढ्नुपर्ने हो, त्यो हुन नसकेको बताउनुभयो । एक दुईजनाले चाहँदैमा लुम्बिनीको विकास सम्भव नभएकाले सबैमा लुम्बिनी हाम्रो हो भन्ने भावना भएमा यहाँको विकास गर्न सजिलो हुने स्थानीय पत्रकार चेतन पन्तको भनाइ छ ।

दस लाख पर्यटक भित्रयाउने उद्देश्यका साथ घोषणा भएको लुम्बिनी भम्रण वर्ष २०१२ पनि अन्तिमतिर आइसक्दा पनि लक्षअनुसार पर्यटक आगमन हुन सकेको छैन । लुम्बिनी विकास कोषका सूचना प्रमुख हरि राईका अनुसार भ्रमण वर्षको सुरुदेखि हालसम्म लुम्बिनीमा भारतीय पर्यटक ९१ हजार ५१६ र तेस्रो मुलुकका ६० हजार ७१३ मात्रले लुम्बिनीको भ्रमण गरेका छन् ।

यस अवधिमा नेपाली पर्यटक सङ्ख्या भने उल्लेखनीय छ । यस वर्ष सुरुदेखि हालसम्म तीन लाख छ हजार ८७ नेपालीले लुम्बिनीको भ्रमण गरेका छन् । रासस