विधुर ढकाल
भरतपुर । समयमै पूर्ण बजेट नआउँदा विकास निर्माणका कार्य त अगाडि बढ्न सकेका छैनन् नै शिक्षा क्षेत्रमा समेत यसले प्रभाव पारेको छ । जिल्लामा सञ्चालन भएका शैक्षिक कार्यक्रमलाई समेत यसले प्रभावित गरेको छ ।
सरकारले अध्यादेशमार्फत साउनमा एक तिहाई बजेट ल्याएको थियो । कात्तिकसम्मका लागि ल्याइएको बजेट कात्तिक नसकिँदै सकिएका कारण शैक्षिक कार्यक्रमसमेत प्रभावित भएको चितवनका जिल्ला शिक्षा अधिकारी रमाकान्त शर्माले बताउनुभयो । राजनीतिक खिचातानीका कारण समयमा नै बजेट प्रस्तुत नहुँदा राज्यको हरेक क्षेत्र प्रभावित हुँदै गएका छन् ।
चितवन जिल्लामा सञ्चालन भएको ‘पूर्ण साक्षरता अभियान’ र ‘निःशुल्क र अनिवार्य आधारभूत शिक्षा’ कार्यक्रमसमेत समयमै पूर्ण बजेट नआउँदा प्रभावित भएका छन् । बजेट अभावका कारण चालु रहेका कार्यक्रमसमेत प्रभावित हुन थालेको जिल्ला शिक्षा अधिकारी रमाकान्त शर्माले जानकारी दिनुभयो ।
शिक्षा समितिमा केही बजेट भए पनि कार्यक्रम पूर्णरुपले सफल बनाउन रकम अपुग हुने शर्माले बताउनुभयो । ‘अहिले शिक्षा समितिमा भएको न्यून बजेटमा काम भइरहेको छ, समयमा नै बजेट नआए यो पनि प्रभावित हुन्छ’, उहाँले भन्नुभयो ।
चितवन जिल्लामा आर्थिक विपन्नता र विभिन्न कारणले विद्यालय जान नसकेका विद्यार्थीहरुलाई विद्यालय प्रवेश गराउने लक्ष्य लिएर सञ्चालन गरिएको छ । कार्यक्रमअन्तर्गत विद्यालयबाहिर रहेका विपन्न विद्यार्थीलाई नगद पाँच सय रुपैयाँ छात्रवृत्ति र शैक्षिक सामग्री दिने गरिन्छ । शिक्षा समितिले यसका अलावा परिवारको आयआर्जन बढाउनलाई आर्थिक सहयोगसमेत गर्ने गर्दछ ।
जिल्लाका भण्डारा, पार्वतीपुर, शक्तिखोर, पिठुवा गाविसलाई ‘पूर्ण निःशुल्क तथा अनिवार्य आधारभूत शिक्षा क्षेत्र’ घोषणा गरिसकिएको छ । योसँगै दिव्यनगर गाविसलाई पनि पूर्ण निःशुल्क तथा अनिवार्य आधारभूत शिक्षा घोषणा गर्ने तयारी पूरा भएको जिल्ला शिक्षा अधिकारी रमाकान्त शर्माले जानकारी दिनुभयो ।
‘जिल्लामा नियमित वितरण हुँदै आएको छात्रवृत्तिसमेत वितरण हुन सकेको छैन’, उहाँले भन्नुभयो । माध्यामिक तहसम्म अध्ययन गर्ने विद्यार्थीहरुमध्ये अपाङ्ग, दलित, जनजाति, विपन्न तथा जेहेन्दार विद्यार्थीलाई सरकारले वार्षिक छात्रवृत्ति प्रदान गर्ने गर्दछ । नियमित बजेट नआउँदा यसपटक उक्त रकमसमेत नआएको जिल्ला शिक्षा अधिकारी शर्माले बताउनुभयो ।
शैक्षिक कार्यक्रमसँगै भौतिक निर्माण तथा अन्य योजनाहरुसमेत यसपटक नआएको शर्माको भनाइ थियो । ‘जिल्लामा नियमित रुपमा आउने योजनाहरु समेत यसपटक आएका छैनन्’, उहाँले भन्नुभयो, ‘पूर्णरुपले बजेट नआउँदासम्म नयाँ योजनासमेत पर्ने सम्भावना छैन ।’
भौतिक अवस्था कमजोर रहेका विद्यालय छनौट गरी पूर्वाधार निर्माण गर्ने उहाँको भनाइ छ । यस संस्थाले कमजोर अवस्थाका विद्यालयमा शैक्षिक एवम् भौतिक सामग्री, विद्यालय पोसाक आदि वितरण गर्दै आएको छ ।
आफ्नो संस्थाको उद्देश्यअनुसार नारायणगढ राउण्ड टेबल–१४ ले चितवनको खैरहनीमा रहेको अन्तोदय जनजाति स्कुलमा कम्प्युटर, शैक्षिक एवम् खेलकुद सामग्री, औषधिलगायतका बस्तु सहयोग गरिसकेको शर्माले जानकारी दिनुभयो ।
संस्थाका सदस्यहरुबाट र विभिन्न कार्यक्रम गरेर पैसा संकलन गरी विद्यालयलाई सहयोग गर्ने गरेको उहाँको भनाइ छ । यसअघि संस्थाले हाजिरीजवाफ प्रतियोगिता र दुई पटक फिल्म प्रदर्शन गरिसकेको छ ।
त्यस्तै नारायणी किनारस्थित सुस्त मनःस्थिति कल्याण संस्थाका लागि आफ्ना विद्यार्थीहरु बोक्न रिक्सा प्रदान गरिएको छ । संस्थाले बालकुमारी उमाविमा स्वच्छ खानेपानीका लागि पानी शुद्धीकरण उपकरण प्रदान गरेको छ । संस्थाले हालसम्म आधादर्जन बढी विद्यालयमा शैक्षिक सामग्री वितरण गरिसकेको शर्माले बताउनुभयो ।
यस संस्थाले थोरैथोरै सहयोग धेरै विद्यालयमा भन्दा पनि एउटै विद्यालयमा धेरै सहयोग गर्ने योजना रहेको शर्माले बताउनुभयो । संस्थाको नारा ‘फ्रिडम थु्र एजुकेशन’ रहेको छ । ‘यसै नारालाई आधार मानी हामी शैक्षिक सेवामा निरन्तर लागिरहेका छौं’, सेक्रेटरी शर्माले भन्नुभयो ।
नारायणगढ राउण्ड टेबल–१४ को स्थापना सन् २००६ मा भएको हो । संस्थामा ११ जना सदस्य रहेका छन् । नेपालमा सन् १९९९ र विश्वमै यस संस्थाको स्थापना बेलायतमा सन् १९२७ मा लुइस मारचेसीले गरेका थिए । नेपालमा हाल सक्रिय रुपमा १९ वटा राउण्ड टेबल कार्यरत छन् ।
काठमाडौं, भैरहवा, विराटनगरलगायका स्थानमा यस संस्थाको स्थापना भइसकेको छ । संस्थाको सदस्यहरु नारायणगढका युवा व्यवसायीहरु रहेका छन् ।
यो पनि पढ्नुस : विद्यार्थीलाई ठग्ने विद्यालयसँग स्पष्टिकरण, नियम मिच्दै कक्षा चलाउँदै विद्यालय
भरतपुर । समयमै पूर्ण बजेट नआउँदा विकास निर्माणका कार्य त अगाडि बढ्न सकेका छैनन् नै शिक्षा क्षेत्रमा समेत यसले प्रभाव पारेको छ । जिल्लामा सञ्चालन भएका शैक्षिक कार्यक्रमलाई समेत यसले प्रभावित गरेको छ ।
सरकारले अध्यादेशमार्फत साउनमा एक तिहाई बजेट ल्याएको थियो । कात्तिकसम्मका लागि ल्याइएको बजेट कात्तिक नसकिँदै सकिएका कारण शैक्षिक कार्यक्रमसमेत प्रभावित भएको चितवनका जिल्ला शिक्षा अधिकारी रमाकान्त शर्माले बताउनुभयो । राजनीतिक खिचातानीका कारण समयमा नै बजेट प्रस्तुत नहुँदा राज्यको हरेक क्षेत्र प्रभावित हुँदै गएका छन् ।
चितवन जिल्लामा सञ्चालन भएको ‘पूर्ण साक्षरता अभियान’ र ‘निःशुल्क र अनिवार्य आधारभूत शिक्षा’ कार्यक्रमसमेत समयमै पूर्ण बजेट नआउँदा प्रभावित भएका छन् । बजेट अभावका कारण चालु रहेका कार्यक्रमसमेत प्रभावित हुन थालेको जिल्ला शिक्षा अधिकारी रमाकान्त शर्माले जानकारी दिनुभयो ।
शिक्षा समितिमा केही बजेट भए पनि कार्यक्रम पूर्णरुपले सफल बनाउन रकम अपुग हुने शर्माले बताउनुभयो । ‘अहिले शिक्षा समितिमा भएको न्यून बजेटमा काम भइरहेको छ, समयमा नै बजेट नआए यो पनि प्रभावित हुन्छ’, उहाँले भन्नुभयो ।
छात्रवृत्ति प्रभावित
चितवन जिल्लामा आर्थिक विपन्नता र विभिन्न कारणले विद्यालय जान नसकेका विद्यार्थीहरुलाई विद्यालय प्रवेश गराउने लक्ष्य लिएर सञ्चालन गरिएको छ । कार्यक्रमअन्तर्गत विद्यालयबाहिर रहेका विपन्न विद्यार्थीलाई नगद पाँच सय रुपैयाँ छात्रवृत्ति र शैक्षिक सामग्री दिने गरिन्छ । शिक्षा समितिले यसका अलावा परिवारको आयआर्जन बढाउनलाई आर्थिक सहयोगसमेत गर्ने गर्दछ ।
जिल्लाका भण्डारा, पार्वतीपुर, शक्तिखोर, पिठुवा गाविसलाई ‘पूर्ण निःशुल्क तथा अनिवार्य आधारभूत शिक्षा क्षेत्र’ घोषणा गरिसकिएको छ । योसँगै दिव्यनगर गाविसलाई पनि पूर्ण निःशुल्क तथा अनिवार्य आधारभूत शिक्षा घोषणा गर्ने तयारी पूरा भएको जिल्ला शिक्षा अधिकारी रमाकान्त शर्माले जानकारी दिनुभयो ।
‘जिल्लामा नियमित वितरण हुँदै आएको छात्रवृत्तिसमेत वितरण हुन सकेको छैन’, उहाँले भन्नुभयो । माध्यामिक तहसम्म अध्ययन गर्ने विद्यार्थीहरुमध्ये अपाङ्ग, दलित, जनजाति, विपन्न तथा जेहेन्दार विद्यार्थीलाई सरकारले वार्षिक छात्रवृत्ति प्रदान गर्ने गर्दछ । नियमित बजेट नआउँदा यसपटक उक्त रकमसमेत नआएको जिल्ला शिक्षा अधिकारी शर्माले बताउनुभयो ।
शैक्षिक कार्यक्रमसँगै भौतिक निर्माण तथा अन्य योजनाहरुसमेत यसपटक नआएको शर्माको भनाइ थियो । ‘जिल्लामा नियमित रुपमा आउने योजनाहरु समेत यसपटक आएका छैनन्’, उहाँले भन्नुभयो, ‘पूर्णरुपले बजेट नआउँदासम्म नयाँ योजनासमेत पर्ने सम्भावना छैन ।’
शैक्षिक सेवामा राउण्ड टेबल–१४
नारायणगढ
। नारायणगढ राउण्ड टेबल–१४ ले यस वर्ष च्यारिटी शो गरी चितवनकै कुनै एक
विद्यालयको भौतिक पूर्वाधार विकासमा सहयोग गर्ने भएको छ । नारायणगढ राउण्ड
टेबल–१४ का टेबलर सेक्रेटरी विवेक शर्माले शैक्षिक क्षेत्रमा लगानी गरी
सेवा पु¥याउने संस्थाको विश्वव्यापी नाराअनुसार यस वर्ष भौतिक पूर्वाधारको
काम गर्ने योजना बनाएको बताउनुभयो । भौतिक अवस्था कमजोर रहेका विद्यालय छनौट गरी पूर्वाधार निर्माण गर्ने उहाँको भनाइ छ । यस संस्थाले कमजोर अवस्थाका विद्यालयमा शैक्षिक एवम् भौतिक सामग्री, विद्यालय पोसाक आदि वितरण गर्दै आएको छ ।
आफ्नो संस्थाको उद्देश्यअनुसार नारायणगढ राउण्ड टेबल–१४ ले चितवनको खैरहनीमा रहेको अन्तोदय जनजाति स्कुलमा कम्प्युटर, शैक्षिक एवम् खेलकुद सामग्री, औषधिलगायतका बस्तु सहयोग गरिसकेको शर्माले जानकारी दिनुभयो ।
संस्थाका सदस्यहरुबाट र विभिन्न कार्यक्रम गरेर पैसा संकलन गरी विद्यालयलाई सहयोग गर्ने गरेको उहाँको भनाइ छ । यसअघि संस्थाले हाजिरीजवाफ प्रतियोगिता र दुई पटक फिल्म प्रदर्शन गरिसकेको छ ।
त्यस्तै नारायणी किनारस्थित सुस्त मनःस्थिति कल्याण संस्थाका लागि आफ्ना विद्यार्थीहरु बोक्न रिक्सा प्रदान गरिएको छ । संस्थाले बालकुमारी उमाविमा स्वच्छ खानेपानीका लागि पानी शुद्धीकरण उपकरण प्रदान गरेको छ । संस्थाले हालसम्म आधादर्जन बढी विद्यालयमा शैक्षिक सामग्री वितरण गरिसकेको शर्माले बताउनुभयो ।
यस संस्थाले थोरैथोरै सहयोग धेरै विद्यालयमा भन्दा पनि एउटै विद्यालयमा धेरै सहयोग गर्ने योजना रहेको शर्माले बताउनुभयो । संस्थाको नारा ‘फ्रिडम थु्र एजुकेशन’ रहेको छ । ‘यसै नारालाई आधार मानी हामी शैक्षिक सेवामा निरन्तर लागिरहेका छौं’, सेक्रेटरी शर्माले भन्नुभयो ।
नारायणगढ राउण्ड टेबल–१४ को स्थापना सन् २००६ मा भएको हो । संस्थामा ११ जना सदस्य रहेका छन् । नेपालमा सन् १९९९ र विश्वमै यस संस्थाको स्थापना बेलायतमा सन् १९२७ मा लुइस मारचेसीले गरेका थिए । नेपालमा हाल सक्रिय रुपमा १९ वटा राउण्ड टेबल कार्यरत छन् ।
काठमाडौं, भैरहवा, विराटनगरलगायका स्थानमा यस संस्थाको स्थापना भइसकेको छ । संस्थाको सदस्यहरु नारायणगढका युवा व्यवसायीहरु रहेका छन् ।
यो पनि पढ्नुस : विद्यार्थीलाई ठग्ने विद्यालयसँग स्पष्टिकरण, नियम मिच्दै कक्षा चलाउँदै विद्यालय
No comments:
Post a Comment
Thanx for your comment